พนักงานในหน่วยงานวิสาหกิจขนาดย่อม ขนาดกลาง รวมทั้ง วิสาหกิจชุมชน มักจะทำงานไปเรื่อย ๆ โดยได้รับเงินเดือนเพิ่มขึ้น แต่ไม่มีการเลื่อนตำแหน่ง หรือ หากจะเลื่อนตำแหน่งก็เพราะอยู่มานาน มีทักษะในงานที่ทำ จึงได้รับการปรับให้ดำรงตำแหน่งผู้บริหาร โดยไม่มีการวางแผนพัฒนาความรู้ ทักษะ และ ศักยภาพต่าง ๆ ที่เหมาะกับตำแหน่งที่บุคลากรจะก้าวไปดำรงตำแหน่งนั้น ซึ่งส่วนใหญ่มักเป็นผู้บริหารระดับต้น

    การได้รับโอกาสในการเปลี่ยนแปลงตำแหน่ง หรือ ความก้าวหน้าในอาชีพของพนักงานเป็นการเตรียมการสำหรับงานในอนาคต โมเดลการพัฒนาความก้าวหน้าในอาชีพของหน่วยงาน (A Model of Organizational Career Development แบ่งเป็น 2 กระบวนการคือ บุคลากรแต่ละคนมีแผนและดำเนินการตามแผนที่กำหนดเพื่อให้เป็นไปตามเป้าหมายในอาชีพของตนเอง (Career planning) และ การที่แต่ละหน่วยงานมีการออกแบบโปรแกรมการพัฒนาความก้าวหน้าในอาชีพ และนำโปรแกรมนั้นไปดำเนินการอย่างไร ดังแสดงให้เห็นในโมเดลข้างล่างนี้

ขั้นตอนการสร้างระบบ มีดังนี้

    ขั้นตอนที่ 1 มองภาพรวมของหน่วยงานกำหนดกลุ่มตำแหน่งที่มีในหน่วยงาน ตัวอย่างเช่น “บริษัทตรวจประเมิน” แบ่งตำแหน่งเป็น 2 กลุ่ม คือกลุ่มสนับสนุน (Administrative) และ กลุ่มออกผลผลิต (Physical) กลุ่มสนับสนุนเป็นกลุ่มที่ทำงานอยู่ในหน่วยงาน อาทิ ตำแหน่งบัญชีและการเงิน ตำแหน่งประเมินราคา ตำแหน่งบุคคล ตำแหน่งสุขภาพ และความปลอดภัย ส่วนกลุ่มออกผลผลิต คือกลุ่มที่ทำงานนอกหน่วยงานและทำงานเกี่ยวกับหารายได้เข้าหน่วยงาน

    ขั้นตอนที่ 2 วิเคราะห์รายละเอียดของตำแหน่งต่าง ๆ ใน 2 กลุ่ม กำหนดว่าในแต่ละตำแหน่งควรจะมีกี่ระดับ พร้อมกำหนดความจำเป็นและโอกาสในการได้รับการส่งเสริมให้มีความก้าวหน้าในงาน จากกรณี “บริษัทตรวจประเมิน” ที่กำหนดตำแหน่งเป็น 2 กลุ่ม คือกลุ่มสนับสนุน กับ กลุ่มออกผลผลิต ทุกตำแหน่งในกลุ่มสนับสนุนไม่มีระดับ ดังนั้นตำแหน่งบัญชีและการเงินก็จะทำงานในตำแหน่งนี้เพียงตำแหน่งเดียวโดยไม่ได้รับการส่งเสริมให้มีระดับสูงขึ้น หรือ สามารถย้ายไปทำงานส่วนอื่นได้ ซึ่งก็คือไม่มีความก้าวหน้าในอาชีพที่ทำ ดังนั้นหากมีหน่วยงานอื่นเสนอเงินเดือนและตำแหน่งที่สูงขึ้นกับบุคลากรในตำแหน่งนี้ พนักงานอาจจะลาออก ซึ่งต่างจากกลุ่มออกผลผลิต ที่มีการกำหนดความก้าวหน้าในอาชีพไว้ 2 ระดับ คือ จากพนักงาน มีโอกาสเติบโตเป็นหัวหน้างาน และ ผู้จัดการตามลำดับ

    ขั้นตอนที่ 3 กำหนดหลักเกณฑ์สำหรับเส้นทางความก้าวหน้าในอาชีพ การกำหนดหลักเกณฑ์เพื่อใช้พิจารณาการเลื่อนตำแหน่ง หรือ ระดับ ในกลุ่มงาน สำหรับวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อม หรือ วิสาหกิจชุมชนไม่ควรซับซ้อน ปกติทั่วไปจะใช้หลักเกณฑ์คือ การศึกษาของบุคลากร ประสบการณ์ สูงขึ้นจากระดับแรกก็คือ

    ขั้นตอนที่ 4 เก็บรวบรวมข้อมูลไว้ในที่เดียวเพื่อใช้เป็นแนวทางในการดำเนินการต่อไปในอนาคต สำหรับวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อม เส้นทางอาชีพมักจะสั้น จึงไม่มีข้อมูลมากมายให้ต้องเก็บรวบรวม ตัวอย่าง เส้นทางความก้าวหน้าในอาชีพ (รูปที่ 1 และ 2)...เริ่มจากเป็น หัวหน้าหน่วย (เป็นตำแหน่งที่ไม่มีลูกน้อง)

    ต้องจบปริญญาตรี หากคุณสมบัติถึง อาทิ ผลงาน ความรู้ ความสามารถ คุณลักษณะต่าง ๆ เป็นไปตามที่กำหนดในแต่ละขั้น ผู้ดำรงตำแหน่งก็มีโอกาสที่จะก้าวหน้าสูงสุดถึงตำแหน่งผู้จัดการฝ่าย เช่นเดียวกับรูปที่ 2 ทั้ง 2 รูปเป็นการกำหนดความก้าวหน้าในงานสำหรับหน่วยงานระดับกลางขึ้นไป อย่างไรก็ตามบุคลากรที่ประจำในแต่ละตำแหน่งควรทราบถึงความก้าวหน้าในอาชีพของตน เพื่อให้แต่ละคนได้เตรียมการสำหรับงานในอนาคต ตลอดทั้งได้ทราบว่าค่าตอบแทนในอนาคตจะเป็นอย่างไร อันนำไปสู่ความพึงพอใจในงานที่ทำ หรือ ที่จะทำในอนาคต

ลิ้งค์ที่เกี่ยวข้อง :

    incquity.com: Career Path and Career Management in the Gardening company form SME Sector.

    pjms.zim.pcz.pl